23 jan Het verhaal van Anjo
Ze heeft een behoorlijke medische voorgeschiedenis en voor iemand, net over de helft van het leven, een waslijst aan medicijnen die ze dagelijks moet gebruiken. Ze rookt niet, drinkt geen alcohol en heeft ook geen overgewicht maar toch vind ik dat ze er slecht uit ziet. Het gezicht strak, wangen wat ingevallen, de huidskleur dof en de spanning is eraf te lezen.
Haar puberdochter en zus zijn meegekomen. Ik stel allerlei vragen en tijdens het lichamelijk onderzoek voel ik haar ogen in mij priemen in de hoop dat ik iets zal zeggen over wat ik voel. Veel patiënten doen dat om gelijk gerust gesteld te worden en hopen dat ik zal zeggen dat ik niets voel of dat ik me geen zorgen maak.
Inmiddels heb ik geleerd om zo neutraal mogelijk te kijken, maar ze vraagt meteen wat ik ervan denk. Ik vind het een lastige vraag. Ook al heb ik veel ervaring en klopt de uiteindelijke diagnose veelal met mijn eigen bevindingen, ik heb het natuurlijk ook wel eens mis.
Ze kijkt me hoopvol aan, maar ik laat het nog even in het midden, ook al maak ik me zorgen. De zwelling voelt bijzonder zacht aan maar valt duidelijk op en dat is vreemd.
Ze is de tweede patiënt van de zes die ik zie in een dagdeel. Nadat ik de derde patiënt heb gezien kijk ik snel even of de mammografie van Anjo al is gemaakt en dan zie ik het al: een karakteristieke tumor is zichtbaar onder in haar rechterborst. Zo meteen wordt er nog een echo gemaakt en een biopt afgenomen en dan komt ze weer bij mij voor de (voorlopige) uitslag.
Ze komen weer met zijn drieën binnen, bijna geluidloos. Ze kijken allen met vragende ogen naar mij. Ik draai er niet omheen en terwijl de foto zichtbaar wordt op mijn computerscherm vertel ik het drietal dat ik mij ernstig zorgen maak. Ik laat de beelden zien en leg uit wat die stervormige witte plek op de foto is en waarom we ook cellen hebben afgenomen uit haar oksel.
Zodra ik het woord ‘borstkanker’ laat vallen, stuift de dochter abrupt de deur uit, het wordt haar allemaal te veel. Anjo huilt en zit vastgenageld aan de stoel. De zus van Anjo is duidelijk in dubio, zal ze bij haar zus blijven of achter haar nichtje aan gaan. Ik geef haar een knik dat het goed is dat ze even bij haar nichtje gaat kijken, Anjo blijft bij mij.
Ze huilt, tranen biggelen over haar wangen. Ik pak een zakdoek en een glas water en als de tranen een beetje zijn opgedroogd vraag ik haar wat haar het meest beangstigd. En dan gaat het verrassend genoeg niet meer over haar maar over haar dochter. Het meisje heeft een zware periode achter de rug, is net weer opgekrabbeld en nu dit! Het had haar zo’n pijn gedaan haar dochter te zien afglijden, maar na intensieve begeleiding ging het net weer goed. We spreken er lang over en het is fijn dat daar even tijd voor is, of eigenlijk dat ik daar tijd voor kan maken. De andere patiënten in de wachtkamer zien natuurlijk ook wie er in en uit loopt en hebben hun eigen antwoorden klaar, niet wetend waar het gesprek echt over gaat….zorgen voor morgen, het moederhart huilt.